Indonesië is een land met een prachtige natuur, een veelzijdige keuken en vriendelijke mensen. De rijke cultuur is diepgeworteld in de geschiedenis van het land. Met de geschiedenis die teruggaat naar het Pleistoceen, meer dan 16.000 eilanden die verspreid zijn over een groot gebied en een mengeling van etnische groepen, talen en religies, is Indonesië een smeltkroes van culturen.
Cultuur en gebruiken
Daarom is het ook een uitdaging om iets in het algemeen over de Indonesische cultuur te zeggen. Ondanks deze verschillen binnen één cultuur, zijn de verschillen met het westen uiteraard een stuk groter. Wij delen graag informatie over de do’s en don’ts tijdens je reis door Indonesië. Het is vooral belangrijk om respect te tonen voor de lokale cultuur en gebruiken tijdens je verblijf in een ander land. Laat je westerse bril thuis en met de informatie uit dit blog in je achterhoofd, kun je je snel aanpassen en in contact komen met de lokale bevolking, voor een nog mooiere reis door Indonesië.
#1 Omgangsvormen
Indonesiërs zijn vriendelijk, warm en open. Waar in Nederland al snel wordt gedacht dat iemand iets van je wil of dat iemand met je aan het flirten is, is dat in Indonesië doorgaans anders. Contact maken met Indonesiërs is makkelijk. Ook al kennen ze je niet, ze zullen je snel uitnodigen voor een kopje thee of een maaltijd bij hen thuis. Mocht je op een uitnodiging ingaan, dan is het gebruikelijk om een klein geschenk mee te nemen als blijk van dankbaarheid. Dit kan van alles zijn, zoals wat fruit, snacks of een cadeautje. Let er goed op of je je schoenen uit moet trekken voordat je het huis betreedt.
Het is de gewoonte om gasten iets te drinken aan het bieden. Daarom is het ook beleefd om dit aan te nemen. Je zult soms merken dat ze dat met eten ook proberen te doen. ‘Makan doeloe’ (eerst eten) is dan ook gebruikelijk in Indonesië.
Schrik niet als mensen je het hemd van het lijf vragen. Indonesiërs zijn nieuwsgierig en zullen van alles van je willen weten. Zo kan het gebeuren dat ze je persoonlijke vragen stellen over je leeftijd, salaris en je relatie.
Als je als stel Indonesië bezoekt, hou er dan rekening mee dat het niet gebruikelijk is om in het openbaar genegenheid te tonen. Hand in hand lopen, omhelzen en zoenen is iets voor thuis, niet in het openbaar.
In winkels kun je vaste prijzen vinden. Maar als je iets de op markt koopt of met een fietstaxi wilt reizen, dan moet je onderhandelen over de juiste prijs.
#2 De kracht van de glimlach
Waar je in Nederland snel de opmerking krijgt ‘zit je me uit te lachen’, is het in Indonesië gebruikelijk om altijd te glimlachen. Als je om je heen kijkt, zie je dat de meesten contact met je maken door een glimlach. Gebruik deze glimlach dan ook.
Net als bij veel andere Aziatische culturen is het in Indonesië belangrijk dat je anderen met respect behandelt. In het bijzijn van anderen spreek je anderen niet tegen, vooral niet als het om oudere mensen gaat.
Geef geen kritiek in het bijzijn van andere mensen. Boos worden in het openbaar wordt beschouwd als slecht gemanierd. Gezichtsverlies ligt erg gevoelig bij Indonesiërs. Als je het ergens niet mee eens bent, bespreek dit dan onder vier ogen, het liefst thuis.
#3 Geduld is een schone zaak
In Nederland wordt er veel gepland. De agenda is heilig. Indonesiërs leven meer in het heden. Hierdoor gebeurt het soms dat ze een uur eerder of later op een afspraak verschijnen. Dit wordt dan ook ‘jam karet’ genoemd, wat ‘rubberen tijd’ betekent. Hiermee wordt bedoeld dat de tijd rekbaar is. Hou er dan ook rekening mee dat je soms lang moet wachten. Geduld is een schone zaak.
Als je in Nederland bij iemand op bezoek gaat, dan moet dat doorgaans worden ingepland. Helemaal als je mee wilt eten, dan moet je dat eerst doorgeven. In Indonesië maakt het niet uit of mensen het van tevoren weten of niet, er wordt standaard voor meer mensen gekookt. Desondanks is het altijd netjes om een afspraak te maken.
#4 Kledingvoorschriften
In Azië is het niet normaal om schaars gekleed in het openbaar te verschijnen. Indonesiërs kleden zich netjes. Ze zijn schoon, hun kleding is gestreken en niet kapot. Ze verkleden zich meerdere malen per dag. In het openbaar dragen ze andere kleding dan wanneer ze thuis zijn. Zo wordt een short in het openbaar bijvoorbeeld als niet netjes gezien.
Als je een moskee of tempel bezoekt, moet je vaak je schoenen uittrekken. Bedek je schouders en je benen. Shirts zonder mouwen en korte rokjes zijn ongepast. Hetzelfde geldt ook als je het platteland bezoekt. Indonesië is een moslimland, dus hou hier rekening mee.
Als je wilt zonnen op het strand of bij het zwembad in badkleding, wordt het vaak wel geaccepteerd. Maar het kan ook zijn dat de lokale mensen het niet waarderen. Neem als vrouw daarom altijd een sarong mee. Wees je ervan bewust dat het prettiger voor jezelf kan zijn als je een badpak aantrekt in plaats van een bikini.
#5 Hygiëne en onreinheid
In Indonesië wordt de ‘botol tjebok’ (fles water) in het toilet gebruikt om je billen mee schoon te maken. Dit is hygiënischer dan het gebruik van toiletpapier en voorkomt ook irritatie. Daarom zul je in de meeste toiletten dan ook geen toiletpapier vinden. Als je niet zonder toiletpapier kunt, neem dan zelf altijd wat mee. Hou er ook rekening mee dat er veel hurktoiletten in Indonesië zijn. Dus oefen van tevoren je hurktechnieken.
Omdat Indonesiërs hun linkerhand gebruiken om zich schoon maken in het toilet, is het dan ook belangrijk dat je nooit iets met je linkerhand aangeeft of aanneemt. Ook gebruik je je linkerhand niet om mee te eten. Raak nooit iemands hoofd aan en wijs ook niet naar anderen. Dit wordt gezien als onbeleefd.
Voeten worden beschouwd als onrein. Let er daarom ook op dat je niet met je voeten naar iemand wijst of je voeten op tafel legt.
Afhankelijk van waar je verblijft, heeft de badkamer een douche en in sommige gevallen tref je de mandibak aan. Dit is een grote bak die gevuld is met water. Met een klein bakje schep je water uit de grote bak en dat gooi je over je heen. Dit wordt mandiën genoemd. Mocht je op een plek verblijven waar het koud is, in de bergen bijvoorbeeld, dan kun je een aparte emmer met warm water of kokend water gebruiken en dit mengen met het koude water.
Boek je reis op maat naar Indonesië
Als je niet zeker bent van je gedrag, vraag Indonesiërs dan om hulp. Krijg je na het lezen van deze blog zin in een reis naar Indonesië? Neem dan contact op met onze local Hero Evy. Zij helpt je graag bij het samenstellen van je rondreis op maat. Zij kan je bijvoorbeeld adviseren welk eiland of welke eilanden goed bij je passen, afhankelijk van je wensen. Voor meer inspiratie kun je onze voorbeeldreizen Indonesië bekijken.
Tekst: Jane Sauer
Jane is een journalist met een passie voor reizen. Ze houdt ervan om nieuwe plekken te ontdekken, de natuur in te gaan, dieren in het wild te zien, zich te verdiepen in andere culturen en in contact te komen met de lokale bevolking.
